Có bao giờ bạn tự hỏi liệu ai đó có phải là người thân ruột thịt của mình không? Hay muốn tìm hiểu sâu hơn về nguồn gốc gia đình mình? Xét nghiệm ADN huyết thống chính là chìa khóa để giải đáp những câu hỏi này!
Nghe có vẻ phức tạp, nhưng thực chất, đây là một phương pháp khoa học rất thú vị và chính xác. Hãy cùng Phong Chau Lab tìm hiểu xem nó hoạt động như thế nào nhé!
ADN huyết thống là gì và giúp ích ra sao?
Hãy hình dung thế này: trong mỗi tế bào cơ thể bạn đều có một “cuốn sách hướng dẫn” riêng biệt, đó chính là ADN. Cuốn sách này chứa đựng tất cả thông tin di truyền độc đáo của bạn, và điều đặc biệt là bạn nhận được một nửa từ bố và một nửa từ mẹ.
Xét nghiệm ADN huyết thống là việc chúng ta “đọc” và so sánh những cuốn sách hướng dẫn này giữa những người khác nhau. Mục đích là để tìm ra những điểm giống nhau, những “chữ ký” di truyền chung, từ đó xác định xem họ có quan hệ huyết thống với nhau hay không.
Phương pháp này có thể được dùng cho rất nhiều mục đích quan trọng:
-
Xác nhận mối quan hệ cha – mẹ – con: Đây là ứng dụng phổ biến nhất, giúp xác định chính xác ai là cha, mẹ ruột của một đứa trẻ.
-
Tìm hiểu nguồn gốc dòng họ: Giúp bạn khám phá cây phả hệ, biết thêm về tổ tiên và những người thân xa.
-
Hỗ trợ tìm kiếm người thân: Trong những trường hợp không may mắn như mất tích, xét nghiệm ADN có thể là tia hy vọng cuối cùng để tìm lại người thân.
-
Phát hiện bệnh di truyền: Mặc dù ít phổ biến hơn trong bối cảnh xác định huyết thống, nhưng ADN cũng chứa thông tin về nguy cơ mắc một số bệnh di truyền trong gia đình.
Quá trình xét nghiệm ADN diễn ra như thế nào?
Nghe có vẻ “cao siêu”, nhưng thực chất việc lấy mẫu để xét nghiệm ADN lại vô cùng đơn giản và không đau đớn chút nào!
1. Lấy mẫu: Chúng ta chỉ cần lấy một lượng nhỏ tế bào từ cơ thể. Các mẫu phổ biến nhất là:
-
- Máu: Chỉ cần một giọt máu nhỏ.
- Nước bọt/Tế bào niêm mạc miệng: Dùng tăm bông chuyên dụng chà nhẹ vào bên trong má. Đây là phương pháp phổ biến và dễ thực hiện nhất.
- Tóc (có chân tóc), móng tay, da: Các mẫu này cũng có thể sử dụng được, tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
2. Phân tích trong phòng thí nghiệm: Sau khi lấy mẫu, các chuyên gia sẽ đưa mẫu vào phòng thí nghiệm hiện đại. Tại đây, họ sẽ:
-
- Tách chiết ADN từ mẫu tế bào.
- Tìm kiếm các đoạn ADN đặc trưng, giống như tìm các “dấu vân tay” di truyền của mỗi người. Những đoạn này được gọi là VNTR (Vùng đa hình dài lặp lại).
- So sánh: Các “dấu vân tay” ADN này sẽ được so sánh giữa những người cần xét nghiệm.
3. Đưa ra kết luận:
-
- Nếu có sự trùng khớp cao ở các đoạn ADN đặc trưng, điều đó có nghĩa là các cá nhân đó có mối quan hệ huyết thống gần gũi.
- Ngược lại, nếu không có sự trùng khớp, mối quan hệ huyết thống bị loại trừ.
Tùy mục đích làm xét nghiệm mà sẽ có giá trị và chi phí khác nhau:
- Xét nghiệm dân sự, tự nguyện cho cá nhân và gia đình.
- Xét nghiệm thủ tục hành chính, pháp lý để làm giấy khai sinh, nhận con tại ủy ban nhân dân phường/xã, quận/huyện.
- Xét nghiệm làm thủ tục bảo lãnh con tại đại sứ quán các nước.
- Xét nghiệm tranh chấp con tại tòa án và các quyền lợi thừa kế.
Các loại mẫu có thể được sử dụng:
- Mẫu niêm mạc miệng: không gây đau, phù hợp với mọi lứa tuổi (kể cả trẻ sơ sinh)
- Mẫu máu
- Mẫu tóc: bắt buộc phải có chân tóc (gốc tóc)
- Mẫu móng tay: Là loại mẫu dễ thu, dễ bảo quản, thời gian lưu mẫu lâu
- Mẫu cuống rốn

Đối với trường hợp không thể tiếp xúc trực tiếp với người cần làm xét nghiệm thì có thể thu các mẫu đặc biệt như sau (chi phí sẽ cao hơn các loại mẫu thu trực tiếp):
- Mẫu bàn chải đánh răng đã sử dụng trên 7 ngày.
- Mẫu dao cạo râu đã dùng trên 7 ngày.
- Mẫu kẹo cao su.
- Mẫu đầu lọc thuốc lá.
- Mẫu tinh trùng trong bao cao su được thấm trên bông tăm.
Xét nghiệm ADN huyết thống có độ chính xác rất cao, có thể lên đến 99,99%. Tuy nhiên, xét nghiệm ADN huyết thống cũng có thể gặp một số hạn chế, như sự can thiệp của các yếu tố môi trường, sự biến đổi của ADN theo thời gian, hay sự thiếu sót của các cơ sở dữ liệu di truyền. Do đó, xét nghiệm ADN huyết thống cần được thực hiện một cách cẩn thận và chuyên nghiệp để đảm bảo kết quả chính xác và tin cậy.
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết:
Trung tâm Xét nghiệm Y khoa Phong Châu
Địa chỉ: 01 Phong Châu, Phường Thuận Hoá, Thành phố Huế
Điện thoại: 0234 385 7077
Hotline/Zalo: 090 114 2226
Website: www.phongchaulab.com
Bảng giá các xét nghiệm thường gặp tại đây.
